Bij
het selecteren van het programma van dit CD-koffertje werden uiteraard
heel wat criteria gehanteerd.
Qua repertorium hebben we herhalingen
willen vermijden (wat gezien de vele winnende vertolkingen van het vioolconcerto
van Sibelius of het 1ste pianoconcerto van Tchaikovsky niet voor de hand
lag). Werken die tijdens de selectierondes niet integraal werden vertolkt,
hebben we evenmin willen weerhouden; zo missen we het uitstekend opgelegd
pianoconcerto van Raymond Chevreuille (1952), waarvan het eerste deel
niet werd gespeeld, of de sonate voor piano van Barber waarvan John Browning
(die later als eerste het Concerto van dezelfde componist brengt) dat
jaar slechts een stukje speelt. Wel wilden we een relevante weergave brengen
van de opgelegde concertos omdat ze, historisch gezien, zo intiem
verbonden zijn met het concours. Tot slot wil het repertorium voor piano
solo en kamermuziek meer dan symbolisch zijn, gezien het toenemend belang
ervan in de organisatie van de "Koningin Elisabeth".
Wat de laureaten betreft, leek het ons,
na lang overleg, het meest correct en rechtvaardig om zonder uitzondering
alle eerste prijzen op te nemen: dit is niet meer dan de getrouwe weergave
van het concours, het is de weerspiegeling van de krachtlijnen die de
jury bij haar beoordeling hanteerde, het is de weergave van de karakteristieken
van een tijdvak. Leonid Kogan - die hier wonderwel naar voor komt - opent
de serie enkel met de cadens van het concerto van Paganini: de originele
platen gingen verloren en de beschikbare magneetband bleek onbruikbaar.
Gelukkig werd dit uittreksel later uitgegeven zodat we het, tot grote
blijdschap van de vioolliefhebbers, ook hier ten uitzonderlijke titel
kunnen meegeven. Naast de eerste prijzen hebben we een (aartsmoeilijke!)
selectie doorgevoerd van enkele hoogtepunten, gebracht door de laureaten
die een 2de tot 6de plaats behaalden; een bijzonder eerbetoon krijgen
hierbij enkele van de meest memorabele Belgische laureaten. Tot slot,
bij wijze van voorbeeld, een van de bijzonder aanlokkelijke getuigenissen
van wat minder gelukkig geplaatste laureaten ten beste gaven: de jonge
pianiste Mitsuko Uchida die in 1968 als 10de uitkwam, ook al bewijst haar
vertolking van het 3de Concerto van Beethoven dan reeds welk immens talent
op uitbarsten stond.
Op technisch vlak heeft de zeer wisselende
kwaliteit van de dragers ons voor ernstige problemen gesteld. Men zal,
naargelang het jaartal, duidelijke verschillen horen, ook al gebeurden
de opnames in dezelfde zaal met hetzelfde orkest. We hebben deze verschillen
niet excessief willen uitvlakken. Zo kunnen de beschikbare geluidsopnames
en kopijen uit 1963 minder goed klinken dan die van 1959, maar dat wordt
o.i. ruimschoots gecompenseerd door de artistieke meerwaarde.
CD1 Viool
Leonid Kogan, USSR
(°Dniepropetrovsk 1924, Moskou 1982 1ste Prijs viool 1951)
Niccolò PAGANINI (1782-1840) - Concerto
voor viool nr. 1 (Cadenza)
Paleis voor Schone Kunsten, Finales, 23 mei 1951
Berl Senofsky, VSA
(°Philadelphia 1925 1ste Prijs viool 1955)
Claude DEBUSSY (1862-1918) - Sonate voor viool
en piano
met Eugène De Canck, piano
Paleis voor Schone Kunsten, Finales, 26 mei 1955
Julian Sitkovetsky, USSR (°Kiev 1925,
Moskou 1958 2de Prijs viool 1955)
Eugène YSAE (1858-1931) - Sonate
voor viool solo op.27/6
Paleis voor Schone Kunsten, Laureatenconcert, 8 juni 1955
Jaime Laredo, Bolivia (°Cochabamba
1941 1ste Prijs viool 1959)
Darius MILHAUD (1892-1974) - Koninklijk Concert
voor viool en orkest op.373
met het Nationaal Orkest van België, Franz André
Paleis voor Schone Kunsten, Finales, 28 mei 1959
Charles Castleman, VSA (°Quincy 1941
5ème Prijs viool 1963)
Léon JONGEN (1884-1969) - Concerto
in D voor viool en orkest
met het Nationaal Orkest van België, Franz André
Paleis voor Schone Kunsten, Finales, 23 mei 1963
Totaaltijd CD 1: 6516
CD 2 Piano
Leon Fleisher, VSA
(°San Francisco 1928 1er Prijs piano 1952)
Johannes BRAHMS (1833-1897) - Concerto
voor piano nr. 1 op.15
met het Nationaal Orkest van België, Franz André
Paleis voor Schone Kunsten, Finales, 26 mei 1952
Lazar Berman, USSR (°Leningrad 1930
5de Prijs piano 1956)
Sergei PROKOFIEV (1891-1953) - Toccata
voor piano op.11
Paleis voor Schone Kunsten, Finales, 29 mei 1956
Malcolm Frager, VSA (°St Louis 1935,
Lennox 1991 1ste Prijs piano 1960)
Marcel POOT (1901-1988) - Concerto
voor piano
met het Nationaal Orkest van België, Franz André
Paleis voor Schone Kunsten, Finales, 25 mei 1960
Totaaltijd CD 2: 7424
CD 3 Piano
Vladimir Ashkenazy,
USSR (°Gorki 1937 1ste Prijs piano 1956)
Franz LISZT (1811-1886) - Concerto voor piano
nr. 1
met het Nationaal Orkest van België, Franz André
Paleis voor Schone Kunsten, Finales, 1 mei 1956
Jean-Claude Vanden
Eynden, België (°Brussel 1947 3de Prijs piano 1964)
Robert SCHUMANN (1810-1856) - Etudes symphoniques
Paleis voor Schone Kunsten, Finales, 25 mei 1964
Evgeny Moguilevsky,
USSR (°Odessa 1945 1ste Prijs piano 1964)
Sergei RACHMANINOV (1873-1943) - Concerto
voor piano nr. 3 op.30
met het Symfonieorkest van de BRT/RTB, Daniel Sternefeld
Paleis voor Schone Kunsten, Galaconcert, 12 juni 1964
Totaaltijd CD 3: 8037
CD 04 -12>>
|